Zachować i Ocalić
W muzeum im. Mieczysława i Ireny Mazarakich w Chrzanowie dobiegła końca renowacja dwóch sztandarów. Prace konserwatorskie trwały kilka miesięcy.
Jak informuje Pani Anna Ostafin-kustosz muzeum, główny inwentaryzator, renowacja trwała dokładnie 5 miesięcy, od początku czerwca aż do listopada.
Konserwacja sztandarów była możliwa dzięki dotacji z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Wspieranie Działań Muzealnych 2021.
Z krótkiej historii sztandarów
Sztandar Józefa Patelskiego z Kwaczały z 1846 r. to znana chorągiew kościelna. Posiada płat, który jest wykonany z bawełnianego adamaszku w motywowy wzór wykończony żółtą taśmą z nicią metalową. Na samym środku widnieje dwustronne malowidło olejne. Postać znajdująca się na tym płótnie to św. Józef z Dzieciątkiem na awersie. Z drugiej strony możemy zobaczyć św. Julię. Drewniane drzewce są fladrowane. Chorągiew ta miała towarzyszyć Patelskiemu w czasie ataku na posterunek austriacki w Chrzanowie podczas powstania krakowskiego.
Sztandar Bractwa Górników ma również płat jedwabny. Zawiera naszyte barwne aplikacje malowane farbami wodnymi. Na jednej stronie widnieje Matka Boska, z drugiej strony św. Barbara. Z obydwóch stron płat sztandaru ozdobiony jest malowanym emblematem orła z dodatkiem złoconych ornamentów. Ponadto znajduje się tutaj również napis: ,,BRACTWO GÓRNIKÓW w KĄTACH 1899”.
Doprowadzenie sztandarów do obecnego stanu
Konserwacja tych dwóch eksponatów była dużym wyzwaniem. Ze względu na wcześniejszy stan wymagały ciężkiej pracy konserwatorskiej. Sztandary zostały poddane czyszczeniu, odnowie oraz odzyskaniu dawnego blasku. Praca konserwatora polegała na zabezpieczeniu płatów, uzupełnieniu w nich ubytków, renowacji płat malowideł, aplikacji oraz drzewców. Zadnie opierało się także na digitalizacji eksponatów, uwzględnieniu dokumentacji, a także prezentacji on-line przedstawiającej postęp i rezultat konserwacji. Wszystkie te zdania wpisują się w program zabezpieczenia i udostępniania dziedzictwa kulturowego dla szerokiego grona odbiorców.
Z otrzymanych wiadomości uzyskanych bezpośrednio z Muzeum:
,,Szczególnie mocno był uszkodzony drzewiec sztandaru Józefa Patelskiego z Kwaczały. Dodatkowych prac wymagał element ozdobny, znajdujący się na drzewcu-wzmocnienie kitami oraz żywicą do drewna”.
Aktualnie obydwa sztandary znajdują się w ,,Domu Urbańczyka” – budynku, znajdującym się przy Alei Henryka w Chrzanowie. Niestety obecnie nie można podziwiać tych eksponatów, szczegółowe informacje są podane na stronie internetowej Muzeum. Efekty prac konserwatorskich można oglądać na stronie internetowej tej instytucji oraz na fanpage’u Muzeum na Facebook’u. Dowiadujemy się również, że sztandary na pewno będą prezentowane na późniejszych wystawach, a już dzisiaj Muzeum im. Mieczysława i Ireny Mazarakich zaprasza do zwiedzania stałych wystaw w głównym budynku lamusa dworskiego przy ul. Mickiewicza 13.